Planladığımız ve yürüttüğümüz araştırmalarda çoğunlukla örneklemde çalışıyoruz. Evrenin özelliklerini yansıtması düşüncesiyle evrenden belirli yöntemlerle seçilmiş birimlerin oluşturduğu topluluk olan örneklem, matematiksel ifadeyle evrenin bir alt kümesidir.

​

Araştırmalarda örneklem büyüklüğünü saptamak için farklı formüller geliştirilmiştir. Örneklemde temel ilke evreni temsil niteliğine sahip bir örneklem seçilmesidir. Bu özellik örneklemin niteliksel olarak alt kümesi olduğu evreni temsil etmesi yani evrenin özelliklerini taşımasıdır ki çok önemlidir. Niteliksel olarak uygun olmayan yani evreni temsil etmeyen bir örneklemin büyüklüğü ne kadar artırılırsa artırılsın bu örneklemden elde edilecek sonuçlara güvenmek sıkıntılıdır zira uygun olmayan örnek seçimine bağlı (selection bias) elde edilecek sonuçlarda bir yanlılık-taraf tutma (bias) söz konusu olacaktır. Buna karşılık seçime bağlı bir yanlılık yani örneklemde niteliksel bir sorun olmadığı sürece örneklemdeki birim sayısının artması yani örnek büyüklüğünün artması durumunda ait olduğu evreni temsil niteliği de artacaktır. Bu durumda çalışma için gerekli uygun (optimal) örnek büyüklüğünü saptamak gereklidir. 

 

Günümüzde bu hesaplamaları internet ortamında yapabileceğimiz web adresleri bulunmaktadır ve farklı seçenekleri değerlendirme adına büyük kolaylık sağlamaktadır.